Школьнік са Скідзеля Іван Сільвановіч сабраў экалагічна чыстую міні-электрастанцыю

Цяжка ўявіць жыццё чалавека XXI стагоддзя без электраэнергіі. І з кожным годам яе спажыванне толькі павялічваецца. Абмежаванасць сусветных відаў сыравіны заахвоціла людзей шукаць самастойна аднаўляльныя крыніцы энергіі. Яны навучыліся выкарыстоўваць сонечнае выпраменьванне, сілу ветру, цяпло зямных нетраў, хвалі і плыні. Але бытавая тэхніка, мабільныя тэлефоны, кампутары, радыёцацкі не патрабуюць гэткіх магутных крыніц энергіі. Звычайна для іх ужываюцца батарэйкі і акумулятары, якія забруджваюць навакольнае асяроддзе і да таго ж выходзяць з ладу ў самы непадыходны момант. Адзінаццацікласнік СШ № 1 г. Скідаля Іван Сільвановіч прапануе больш бяспечную альтэрнатыву - прылады, якія працуюць толькі на пьезаэлементах.
Пьезаэфект адкрылі браты Жак і П'ер Кюры ў 1880 годзе. Яны выявілі, што пры сціску крышталяў сегнетовай солі на паверхні з'яўляюцца электрычныя зарады процілеглых знакаў. Пасля падобнае назіралася і ў некаторых іншых відаў дыэлектрыкаў (кварца, турмаліну). Па сутнасці менавіта дзякуючы пьезаэфекту з'явілася грамзапісь. Сёння пьезаэлементы сустракаюцца ў мікрафонах, апаратах УГД, друкарках,элементах перамяшчэння галоўкі жорсткага дыску кампутара, сістэмах сігналізацыі, запальніцах для газавай пліты.
- Неяк на ўроку фізікі мы спрачаліся пра тое, якія яшчэ экалагічна чыстыя крыніцы энергіі можна вынайсці. Ужо даўно існуюць сонечныя і ветраныя электрастанцыі. Але яны не вельмі эфектыўныя ў пахмурнае або зацішнае надвор'е. Так, пьезаэлектрычнасць не вельмі папулярна. Але я лічу, што магчымасці яго прымянення яшчэ не вычарпаныя, - кажа Іван.
Так паўстала ідэя вырабіць крыніцу току на пьезаэлементах. У ход пайшлі крышталі з запальніц і дынамічная галоўка ад старога мабільнага тэлефона. З дапамогай настаўнікаў фізікі Аксаны Крыніцкай і Анатоля Чэпіка малады чалавек за пару тыдняў сабраў прыбор, які пераўтворыць механічную энергію ў электрычную. Што выпрацоўваецца ім магутнасці хапае, каб запаліць святлодыёдную або газаразрадныя лямпачку. Калі ж паставіць паралельна кандэнсатар з выключальнікам, электраэнергію можна назапашваць і выкарыстоўваць у патрэбны момант. Напрыклад, для падзарадкі сотавага.
Ноў-хаў удзелніка ўжо ацанілі на занальным этапе рэспубліканскага маладзёжнага конкурсу «100 ідэй для Беларусі", а сёння яму трэба будзе пераканаць у перспектыўнасці выкарыстання пьезаэлектрычнасці журы абласной выставы-прэзентацыі.
Нягледзячы на ​​цікавасць да вынаходніцтва, юны Кулібін не бачыць сябе інжынерам. У мінулым годзе ён прыняў удзел у конкурсе навукова-тэхнічнай творчасці навучэнскай моладзі «ТехноИнтеллект», для якога стварыў 3D-панараму школьнага музея. Пасля гэтага Іван асвоіў мову Сі: сам піша праграмы і прымяняе іх на практыцы. Тым не менш старшакласнік мае намер давесці сваё даследаванне да канца. У планах у яго - распрацаваць вятрак на пьезаэлементах.